Ngày 11/6/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 124/2025/NĐ-CP quy định rõ việc phân quyền, phân cấp và phân định thẩm quyền giữa chính quyền địa phương 02 cấp trong công tác dân tộc, tín ngưỡng và tôn giáo gồm 06 Chương, 28 Điều, 03 Phụ lục, cụ thể như sau:
Một là: Phạm vi và cơ sở pháp lý
- Điều chỉnh nhiệm vụ, quyền hạn trong lĩnh vực dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo theo các đạo luật và văn bản hiện hành (Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Tín ngưỡng – Tôn giáo…).
- Phân định rõ giữa trung ương – địa phương và giữa chính quyền cấp tỉnh – cấp xã, gồm Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Chủ tịch UBND.
Hai là: Nguyên tắc phân cấp, phân quyền
- Tuân thủ Hiến pháp, Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025, Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 và quy định có liên quan.
- Phân cấp triệt để, giao nhiều thẩm quyền cho địa phương, đồng thời đảm bảo thống nhất điều hành của Chính phủ.
- Phân biệt rõ trách nhiệm và năng lực giữa hai cấp chính quyền.
- Bảo đảm ngân sách đủ điều kiện thực hiện nhiệm vụ được giao.
- Không gây chồng chéo, gián đoạn thủ tục và đảm bảo minh bạch, thuận lợi cho người dân, tổ chức.
Ba là: Nội dung phân quyền – phân định thẩm quyền cụ thể
- Lĩnh vực dân tộc: UBND cấp tỉnh, huyện được phân quyền thực hiện các nhiệm vụ như:
+ Công nhận danh sách xã, thôn đặc biệt khó khăn vùng dân tộc – miền núi theo kế hoạch giai đoạn 2021–2025 (Điều 7).
+ Thủ tục, báo cáo định kỳ lên Quốc hội kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển vùng dân tộc thiểu số và miền núi (Điều 3).
- Lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo:
+ Cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết:
Việc tiếp nhận, xử lý hồ sơ mời chức sắc, nhà tu hành người nước ngoài đến giảng đạo.
Người nước ngoài theo học tại các cơ sở đào tạo tôn giáo tại Việt Nam.
+ Cấp xã thực hiện các thủ tục theo quy định tỉnh ủy quyền, nhất là tại cơ sở, đảm bảo triển khai thông suốt.
Bốn là: Thủ tục thực hiện
Quy định trình tự, thủ tục tiếp nhận hồ sơ; các bên cấp theo chức năng: nhận, thẩm định, ra quyết định và cấp phép theo đường lối phân cấp, đảm bảo rõ ràng, minh bạch.
Năm là: Hiệu lực và chuyển tiếp
Nghị định có hiệu lực từ 01/07/2025, áp dụng đến 01/03/2027, trừ khi có văn bản pháp luật mới quy định khác; Trong trường hợp luật hoặc nghị định sau ngày 01/07/2025 quy định khác thì áp dụng theo văn bản mới./.
(Đính kèm Nghị định số 124/2025/NĐ-CP ngày 11/06/2025 của Chính phủ)